Teksty: Na japonistykę!

„Czy tobie odbiło?” Tymi słowami uraczyli mnie rodziciele, kiedy w końcu zdecydowałem się na studia japonistyczne. Był kwiecień 2004 r., a ja nawet wtedy nie byłem jeszcze zdecydowany gdzie mam złożyć papiery. Jak się później okazało, podjęta na przełomie 3 dni decyzja okazała się jedną z najlepszych jakie w życiu podjąłem.

Który fan mangi i anime nie marzył o nauczeniu się języka japońskiego? Perspektywa oglądania ulubionych anime bez pośrednictwa grup subberskich, wyłapywanie wszystkich tych niuansów językowych, czy samo przeświadczenie, że jako pierwszemu pozna się nowe przygody ulubionych bohaterów mangowych poprzez RAW-y jest niezwykle kusząca. Jednak zaraz słyszymy ten okropny głosik, czy to w postaci rodziców czy społecznej opinii wywołanej niewiedzą, który bombarduje nasz nieświadomy umysł tekstami typu „A wiesz, że musisz znać z 20 tysięcy znaków”, „A wiesz, że to jeden z najtrudniejszych języków świata”, „A co ty będziesz po tym robił/a?” itd. itp. etc. Dlatego właśnie dla wielu, przygoda z językiem kończy się zanim w ogóle się zaczęła.

A jak jest naprawdę? Czy język japoński to naprawdę wieczne zakuwanie ze słownikiem znaków w ręce i jedna wielka pamięciówka? Czy może to coś więcej? A jak w ogóle prezentują się polskie wydziały japonistyczne? Czy fan anime ma co tam pokazywać swoja szarą główkę? Czytajcie dalej a, a postaram się przybliżyć wam realia mojego kierunku.

Dobre słowo na zachętę. Nie musicie znać „coś około 20 tyś. znaków”, ten przykład wcześniej wymyśliłem na poczekaniu. Jednak do normalnego funkcjonowanie w społeczeństwie japońskim (oraz do utrzymania się na studiach) w ciągu 3 lat musicie opanować 1945 znaków znanych jako Jouyou Kanji. Dodatkowo dochodzi do tego 285 znaków z nazwami własnymi. To policzmy. Chodzi tu o 2230 znaków w 3 lata. To daje ponad 740 kanji rocznie. Zakładając, że każdy rok miałby po 365 dni, to musielibyście poznać po 2 znaki dziennie. A to już nie brzmi tak strasznie, prawda? W praktyce jednak poznacie znacznie więcej kanji (zwłaszcza na UAM w Poznaniu, ten wydział zasuwa najbardziej z całej Polski, ale o tym później), ale mogę zagwarantować jedno. Jeśli zna się już podstawy japońskiego, to nauka pisma i znaków idzie wyjątkowo szybko i łatwo. Ale to jest coś, o czym mogą przekonać się tylko ci, którzy spróbują.

Nie tracąc głównego wątku warto się zastanowić jak w takim razie wygląda nauka japońskiego? W tej chwili będę mówił tylko o Uniwersytecie Jagiellońskim. Najwięcej godzin poświęcicie na naukę języka. Każdego dnia, jedna godzina akademicka czyli 90 minut czasu śmiertelników. Lekcję z lektorami z Japonii i z profesorami Japonistyki w bardzo krótkim czasie przybliżą wam podstawowe zasady ukochanego języka. I tutaj wielu ludzi czeka miła niespodzianka. Język japoński jest niesamowicie prosty, jeśli chodzi o mówienie. Brak rozróżnienia na płeć (chociaż są słowa i wyrazy typowe wyłącznie dla kobiet) czy osobę i (w praktyce) tylko 2 czasy. Podany bez kontekstu czasownik, dajmy na to TABERU (jeść) może znaczyć „Ja jem” (na co dzień), „Ona je”, „Ono je”, „Oni jedzą”, „One jedzą” i wszystko to dodatkowo jeszcze w czasie przyszłym. Nie boję się stwierdzenia, że ambitna osoba, która chce się tego języka naprawdę nauczyć, może, na Japonistyce, władać nim biegle już po 2 latach.

Ale jest też i ciemna strona, tak jak w Mocy, czy na Księżycu. Gramatyka japońska to w dużej mierze uczenie się struktur na pamięć oraz ich znaczeń, które wielokrotnie stają w szranki z logiką. Dodatkowo, język ten cały czas się zmienia i miałem pewne obawy, kiedy w Japonii dowiedziałem się, że wiele z form i wyrażeń, które znam są faktycznie niezrozumiałe dla niektórych ludzi, z którymi się tam zetknąłem. Próbując użyć form zasłyszanych w anime podobnie spotkałem się wielokrotnie z tym spojrzeniem zażenowania, kiedy rozmówca nie widział, o co mi chodzi. Nie wiem, kto pisze scenariusze do tych wszystkich „młodzieżowych” anime, ale mało kto tak mówi.

Skoro już o anime mowa, to może w końcu powiem o tym, na co wielu z was czeka. Czy fan znajdzie zrozumienie i akceptację na Japonistyce? W skrócie powiem TAK. Sytuacja na wydziałach jest raczej sprzyjająca. Ale... jak zwykle jest „ale”. Nie radziłbym próbować zagadnąć jednego z nauczycieli z pytaniem, jakie anime najbardziej lubi. Poczynając od tego, że jest to głupi pomysł to potem można spotkać się z politowaniem w oczach przyszłego egzaminatora. Jednak nie wszyscy są tacy, co najwyżej ci starsi z kadry. Zrozumienie znajdziecie, drodzy fani, u innych fanów, których, zapewniam was, na Japonistyce nie brak. W tej chwili, coś ponad 6 osób, oprócz mnie w mojej grupie, oceniam na zatwardziałych fanów anime. A pogłoski o tym jakoby na starszych latach ich liczba się zmniejszała? Bzdura. Jest wręcz przeciwnie. Im starszy rocznik tym chyba przybywa o jednego fana więcej niż na poprzednim roku. Na dodatek, w chwili obecnej na, już 5 roku, siedzi nie kto inny a Paweł Dybała, obecny tłumacz dla wyd. JPF. Utalentowany chłopak, który już po paru latach na kierunku złapał robótkę przy tłumaczeniu mang.

Oprócz tego zawsze możecie pochodzić sobie na wykłady monograficzne z kina japońskiego gdzie anime pojawia się, jednak tylko w postaci największych przebojów jak „Steamboy”, „Howl” czy „Lupin”.

Jak natomiast prezentują się na tle UJ pozostałe dwie uczelnie? Tylko nie gryźć, bo dalej będą informacje z drugiej ręki. Warszawa, co się okazuje oferuje bardziej intensywny program niż Kraków. Znaczy to, że w ciągu 3 lat mają niby poznawać więcej znaków, ale jak zwykle, sprawa ta nie jest ot tak jasna. W programie znaków możecie mieć tyle i tyle, ale i tak, na ostatnim roku naukę pozostawiają tobie. To, ile faktycznie ich zapamiętasz, zależy od motywacji. Chociaż wielu ze stolicy zapewniało mnie, że czasem trzeba po prostu usiąść i zakuć, co szokiem nie było, bo sam przez to przechodziłem w Krakowie. Plusem jest to, że anime podobno cieszy się sporym szacunkiem w Wawie, zarówno wśród uczniów jak i kadry.

Poznań, z całej trójki jest jak najbardziej najtrudniejszym miejscem do nauki. Przez całą machinę morderczego kursu przedostają się tylko najlepsi i najsilniejsi. Ba, to wręcz maszyny, a nie ludzie. Poznań może pochwalić się sporą ilością wykwalifikowanych profesorów, wielu o światowej sławie, na co nawet mam dowody, bo w Japonii udało mi się spotkać profesorów z Uniwersytetu Tokijskiego, którzy Uniwersytet Adama Mickiewicza dobrze znali i szanowali. Za to Kraków znali tylko z faktu, że jest tam Centrum Sztuki Japońskiej.

Osobista uwaga: spośród Krakowa, Warszawy i Poznania ciężko wybrać właściwą uczelnię. Każda posiada odpowiednie walory, właściwe dla wielu typów ludzi. Jednak, jeśli wierzycie w swoją siłę i wiecie, że nie potrzebujcie bata nad głową, to Kraków jest miejscem wymarzonym. Dodatkowo macie tu centrum Manghha.

Że co? Że robię autoreklamę? Może, ale teraz jestem w pełni z wami szczery. A jako, że szczerość działa w obie strony, na sam koniec powiem wam coś więcej o programie na UJ. Mnie akurat uderzyło to, że mam tyle przedmiotów niejaponistycznych. Po pierwsze, po co mi łacina? Może to tradycja? W końcu kierunek to Filologia Orientalna, a na filologiach zawsze uczyło się łaciny. Obecnie, wszyscy nowi studenci japonistyki mają mieć po 3 semestry łaciny. Dalej spotkacie się z językoznawstwem, niezwykle ciężkim przedmiotem (tylko 2 semestry), WF-em (2 semestry) czy Historią Filozofii (2 semestry). Dodając do tego tyle nauki języka, pisma, gramatyki, historii oraz kultury Japonii, robi nam się z tego całkiem wydłużony plan, który trzyma nas w murach uczelni średnio 6 godzin dziennie.

Czy więc doszliśmy do jakiejś konkluzji? Powiedzieliśmy sobie o potrzebach przeciętnego fana mangi i anime, o możliwościach, jakie przed nim stoją oraz o realiach za tymi możliwościami. Jednak o najważniejszym nie powiedziałem. Piszę do was tutaj, na serwisie związanym z mangą i anime, bo właśnie wśród fanów widzę potencjalnych kandydatów na studentów japonistyki. Ale zanim się udacie z papierkami do sekretariatu uniwersytetu musicie się zapytać: czy chcecie uczyć się japońskiego czy chcecie uczyć się też o japońskim? Jeśli wybralibyście to pierwsze, to jednak odradzam japonistykę. Filologia, bo tym właśnie jest japonistyka, to w gruncie rzeczy ciężki przedmiot, gdzie dobrze jest mieć po części humanistyczną duszę i ścisły umysł, o dobrej pamięci i uporze nie wspominając. Do nauki języka polecam coraz bardziej popularne kursy języka japońskiego, czy to w szkołach czy korespondencyjnie. Jednak jeśli czujesz, że chcesz wiedzieć kim był Tanizaki, czego dokładnie dokonał Oda Nobunaga czy kto zbudował Złoty Pawilon (i co to w ogóle jest) to właśnie takich jak wy szukają uczelnie w Polsce. Dlatego ja z chęcią powitam was w szeregach studentów japonistyki i jeśli będziecie mieli ochotę pogadam o waszych ulubionych seriach anime. Do zobaczenie, jak mam nadzieję, w Krakowie.

Zobacz także

Ocena

Komentarze

[1] Re: Na japonistykę!

Roshi [*.neoplus.adsl.tpnet.pl], 30.08.2005, 00:18:44, oceny: +0 -0

Wspaniały wykład - szczerze powiedziawszy zacząłem marzyć.. ^_^
Jeśli chodzi o moją skromną osobę - byłbym wniebowzięty móc studiować japonistykę, ponieważ moje zamiłowanie do tego kraju nie zamyka się tylko w kręgu mangi i anime - interesuje mnie język, kultura, sztuka, życie i wiele innych aspektów. Od września zaczynam ostatnią klasę liceum, na maturze mam zamiar zdawać język polski, język angielski i historię (wszystkie na poziomie rozszerzonym), ale nie chcę wiązać zbyt wielkich nadziei z możliwością dostania się na ten przewspaniały kierunek.. Pewnie wyląduję gdzieś na filologii polskiej, angielskiej, czy też na dziennikarstwie..
Nic, tylko pozazdrościć studentom tego wydziału..